15:58 uur 10-01-2023

TA Advisory FZ LLC:  grootste aandeelhouder Fortenova stapt naar rechtbank in Nederland om “machtsgreep” van tweede grootste aandeelhouder te voorkomen.

  • Strijd om bescherming aandeelhoudersrechten escaleert bij in Nederland geregistreerde Fortenova Groep
  • Open Pass, de op één na grootste certificaathouder van Fortenova, wil de statuten van Fortenova wijzigen om zichzelf en het bestuur van Fortenova’s Kroatische werkmaatschappij vrijwel volledige zeggenschap te geven – klaarblijkelijk in strijd met de erkende beginselen en praktijken van goed bestuur
  • Saif Alketbi, een ondernemer uit de Verenigde Arabische Emiraten en de grootste certificaathouder van Fortenova, is naar de Amsterdamse Ondernemingskamer gestapt om dit voorstel te blokkeren en zowel zijn eigen belangen als die van certificaathouders met een minderheidsbelang te beschermen
  • Alketbi, die in oktober 2022 een belang van 43% in Fortenova kocht, was voorheen directeur-generaal van het bureau van de kroonprins van Dubai. Zijn investeringsvehikel dreigt te worden ontdaan van stemrecht omdat hij recent is opgenomen op de EU-sanctielijst
  • Hij vraagt om de steun van certificaathouders met een minderheidsbelang in het op Kroatië gerichte detailhandel- en levensmiddelenconcern in de aanloop naar een cruciale aandeelhoudersvergadering op 12 januari
  • Ook verwijt hij de op één na grootste certificaathouder, Open Pass, dat deze zijn invloed op Fortenova wil vergroten door misbruik te maken van de sancties

AMSTERDAM–(BUSINESS WIRE)– Het investeringsvehikel van Saif Alketbi, de belangrijkste aandeelhouder van het in Nederland geregistreerde Fortenova, heeft in Amsterdam een spoedprocedure gestart om een poging tegen te houden van de op een na grootste aandeelhouder en het management van Fortenova om zeggenschap over het levensmiddelen- en detailhandelsconcern te krijgen.

Alketbi, een bekende ondernemer uit Dubai, ziet zich tot deze actie gedwongen na ongerechtvaardigde pogingen om zijn legitieme verwerving in oktober 2022 van een belang in Fortenova, dat vooral in Kroatië actief is, ongedaan te maken.

Na een naar zijn oordeel lastercampagne in de Kroatische media is het investeringsvehikel SBK ART LLC (“SBK ART”) van Alketbi vorige maand opgenomen op de lijst van door de Europese Unie gesanctioneerde ondernemingen omdat het nog steeds zou worden beïnvloed door de vorige eigenaar, Sberbank. Alketbi, die SBK ART in oktober van Sberbank kocht, ontkent dat de aan sancties onderworpen Russische bank nog steeds belangen heeft in of zeggenschap heeft over SBK ART.

Ook verzet hij zich tegen wat hij beschouwt als een schaamteloze poging van het management van Fortenova en de op één na grootste aandeelhouder Open Pass Limited (“Open Pass”), om van de situatie te profiteren door de bestuursstructuur van Fortenova via een reeks resoluties te veranderen.

Op 3 januari 2023 werd door Fortenova een vergadering van de certificaathouders van Fortenova aangekondigd. Deze moet op 12 januari plaatsvinden. Op de agenda van de vergadering staan voorstellen die als ze worden aangenomen de invloed van Open Pass beslissend zal vergroten. Als gevolg kan Open Pass dan bijna altijd zelfstandig de uitkomst van elke vergadering van certificaathouders (het eigen vermogen van Fortenova wordt gehouden in de vorm van certificaten) bepalen.

Dergelijke wijzigingen betekenen een ernstige schending van afspraken over ondernemingsbestuur. Normaal gesproken zouden de veranderingen niet kunnen worden goedgekeurd gezien de controlemogelijkheden in de bestuursstructuur van Fortenova (o.a. het verplichte biedingsmechanisme wanneer een certificaathouder een meerderheidsbelang verwerft). Het lijkt er echter op dat Open Pass voor de stemprocedure gebruik maakt van de tijdelijke sanctiestatus van SBK ART om zo te voorkomen dat het zijn stemrecht gebruikt om de voorstellen te blokkeren.

De voorgestelde wijzigingen houden ook in dat het bestuur van de Kroatische werkmaatschappij de bevoegdheid krijgt om transacties tot 500 miljoen euro (een vertienvoudiging) uit te voeren zonder voorafgaande instemming van de aandeelhouders.

De wijzigingen lijken niet alleen een aanval te zijn op de legitieme belangen van Alketbi als grootste certificaathouder van Fortenova, maar ook op alle investeerders met een minderheidsbelang in Fortenova, ongeveer 700 (o.a. BNP Paribas, JP Morgan, Raiffeisenbank Austria, Banque Pictet and Cie en vele andere kleinschaligere certificaathouders). Als de voorgestelde wijzigingen worden aangenomen, worden alle investeerders (behalve Open Pass) in feite beroofd van hun rechten om zeggenschap uit te oefenen op de besluitvorming binnen de groep terwijl dit wel was overeengekomen toen Agrokor (de Kroatische voorganger van Fortenova) werd omgezet naar de huidige Nederlandse rechtsvorm.

Als de voorgestelde wijzigingen op de aandeelhoudersvergadering van 12 januari worden aangenomen en uitgevoerd, wordt de bevoegdheid van investeerders met een minderheidsbelang om het management van Fortenova ter verantwoording te roepen en hun investeringen te beschermen ernstig ingeperkt. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor de waardevaststelling van de belangen van alle investeerders in Fortenova, met uitzondering van Open Pass.

Alketbi heeft via SBK ART een verzoekschrift ingediend bij de Ondernemingskamer in Amsterdam dat ook op 12 januari wordt behandeld. Hierin wordt verzocht de voorgenomen wijzigingen te blokkeren en een onderzoek in te stellen naar de handelswijze van het management van Fortenova.

Ook roept de zakenman andere certificaathouders in Fortenova op hun rechten in Fortenova te beschermen. Zij kunnen een stem uitbrengen tegen de voorstellen (dit kan elektronisch worden gedaan vóór woensdag 11 januari 2023, 17.00 uur CET) om aanspraak te kunnen maken op rechtsmiddelen met betrekking tot eventuele besluiten op de aandeelhoudersvergadering van 12 januari.

Daarnaast kan elke certificaathouder zich aansluiten bij de spoedprocedure in Amsterdam en (via een Nederlandse advocaat) een verzoek indienen om een onderzoek in te stellen en de voorgestelde wijzigingen voorlopig te verbieden. Een dergelijk verzoek moet uiterlijk maandag 9 januari om 12.00 uur CET worden ingediend.

Alketbi wordt bijgestaan door advocaten van TA Advisory in Dubai en door juridisch adviseurs in andere rechtsgebieden.

Alketbi:

Dit lijkt op een nieuw soort zakelijke overval die op onsmakelijke wijze gebruik maakt van het Oekraïne-conflict. Het management van Fortenova en Open Pass wilden duidelijk nooit Sberbank als aandeelhouder en hoopten volledige controle te krijgen zodra de oorlog begon. Nu lijkt het erop dat ze er tot hun teleurstelling achter zijn gekomen dat ze nog steeds verantwoording moeten afleggen aan een hoofdaandeelhouder. Het lijkt erop dat ze op zoek zijn naar manieren om deze verplichting te omzeilen.’

‘Het is verontrustend dat de EU-sancties ten onrechte in werking worden gesteld ten behoeve van wat in feite een “zakelijke machtsgreep” is. De opname van SBK ART op de sanctielijst was kennelijk gebaseerd op misleidende berichtgeving die niets met de feiten te maken heeft. In de tussentijd is het echter van cruciaal belang dat de rechten van aandeelhouders niet worden afgezwakt of helemaal weggenomen. Dit is duidelijk in strijd met de gangbare normen voor ondernemingsbestuur en de bescherming van beleggers.’

‘Als internationaal investeerder in de EU zoek ik bij de bevoegde autoriteiten bescherming tegen deze oneerlijke behandeling en nadelige gevolgen voor mijn investering.’

‘Ik ben bang dat in feite de gehele waarde van het bedrijf wordt onteigend door Open Pass en het management van Fortenova, met als gevolg dat de eigenaren van Fortenova geen enkel rechtsmiddel meer kunnen aanwenden. Ik reken erop dat de Ondernemingskamer de situatie eerlijk aanpakt. Ik nodig andere aandeelhouders uit om zich bij de procedure aan te sluiten en hun stem uit te brengen op de aandeelhoudersvergadering als die doorgaat.’

Achtergrondinformatie

Eerste aanpak

Alketbi, die al enige tijd bezig was met het uitbreiden van zijn investeringen naar Europa, hoorde in de zomer van 2022 van een Kroatische zakenman, Miodrag Borojevic, dat de Sberbank van plan was zijn aandeel in de Fortenova Groep (via een Russische special purpose vehicle, SBK ART) te verkopen. Sberbank wilde verkopen vanwege het veranderde politieke klimaat en met name omdat er verschillende sancties tegen de bank waren ingesteld.

Alketbi benaderde Sberbank en was een van de partijen waarmee Sberbank over deze potentiële verkoop onderhandelde. Tegelijkertijd legde Alketbi contacten op hoog niveau bij Gazprombank om de mogelijke financiering van de transactie te bespreken. Gazprombank werd gekozen omdat het een vooraanstaande Russische bank is waar geen EU-sancties tegen zijn ingesteld. De bank was ook bezig met het uitbreiden van zakenrelaties met bedrijven in de Golfregio.

Toen een voorgestelde verkoop aan een consortium van Kroatische pensioenfondsen eind oktober 2022 mislukte, besloot Sberbank over te gaan tot verkoop aan Alketbi, die eerst een lagere prijs voor het actief voorstelde (€ 400 miljoen). Sberbank wilde de deal snel afronden, omdat zij (weliswaar onterecht) vreesde dat de door de EU opgelegde deadline van 31 oktober 2022 van toepassing zou kunnen zijn.

Met de datum van 31 oktober in het verschiet en gezien de praktische obstakels in verband met de controle op Russische valuta, was het realistisch gezien alleen mogelijk de transactie binnen Rusland te organiseren. Alketbi regelde daarom de overname van een Russische SPV-onderneming, die als lener van de Gazprombank zou dienen.

De lening van Gazprombank werd verkregen tegen marktvoorwaarden en met conventionele pandrechten als zekerheid voor de geldschieter.

In tegenstelling tot wat sommige Kroatische media beweren, vormde de transactie met de Sberbank zelf geen inbreuk op EU-sancties. De reden daarvoor is dat de verkoper, de koper en het desbetreffende actief (een Russische onderneming, SBK ART) allemaal buiten de EU zijn gevestigd en de verkoop en overdracht ook buiten de EU hebben plaatsgevonden. De EU-wetgeving is dus niet van toepassing. Het EU-recht (inclusief de EU-sanctieverordeningen) kent geen beperkingen die een Russische partij verbieden hun belang in een Russische onderneming te verkopen aan een partij uit de VAE. Dit standpunt wordt bevestigd door gerenommeerde advocatenkantoren die door Alketbi in de arm zijn genomen.

Fortenova’s reactie

De heer Alketbi had Fortenova en de raad van bestuur van de Kroatische werkmaatschappij (Fortenova Grupa d.d.) al op 3 november 2022 gemeld dat hij SBK ART had gekocht en daarmee de uiteindelijke houder was van een belang van ongeveer 43% in Fortenova. Ook deelde hij mee dat hij in de nabije toekomst een ontmoeting met de directie van Fortenova wilde hebben. De onderneming gaf desondanks geen reactie.

Op 19 november 2022 stuurden Alketbi en SBK ART opnieuw berichten aan Fortenova, met als bijlage de documentatie die vereist is voor KYC-doeleinden volgens de overdrachtsvoorschriften van Fortenova. In dezelfde communicatie werd Fortenova gevraagd te bevestigen dat SBK ART niet langer zou worden behandeld als een gesanctioneerde onderneming en deze niet langer zou beletten gebruik te maken van diens rechten als certificaathouder van Fortenova. Opnieuw nodigde Alketbi Fortenova uit voor een kennismakingsgesprek. Op dezelfde dag vernam Alketbi echter dat Fortenova, zonder enig overleg met hem (of met certificaathouders met een minderheidsbelang), een vergadering van de certificaathouders had bijeengeroepen om te stemmen over verschillende fundamentele kwesties, zoals:

  • De benoeming van verschillende leden tot het bestuur van de Kroatische onderneming voor termijnen van zes jaar. Geen van deze leden werd voorgedragen door Alketbi, de belangrijkste aandeelhouder van de onderneming, aangezien hij nog niet eens de gelegenheid had gehad iemand van Fortenova te ontmoeten.
  • Het verlenen van een carte blanche aan de raad van bestuur van de Kroatische vennootschap om elke transactie tot 500 miljoen euro goed te keuren. Gezien de omstandigheden was dit zeer zorgwekkend, omdat (a) dit bedrag zeer hoog is, gelet op het feit dat de jaarlijkse omzet van Fortenova ongeveer 5 miljard euro bedraagt; (b) de bestaande bevoegdheden van de raad van bestuur van de Kroatische onderneming de raad van bestuur slechts toestaan transacties tot 30-50 miljoen euro (afhankelijk van de transactie) goed te keuren; en (c) de raad van bestuur helemaal geen goedkeuring nodig zou hebben voor bepaalde acquisities en afstotingen en voor herfinanciering van leningen. Ook twee van de zes bestuursleden van de Kroatische onderneming – Pavao Vujnovac (de uiteindelijke economische eigenaar van de op één na grootste certificaathouder in Fortenova, Open Pass) en Damir Spudić, die als bestuurder fungeert in verschillende ondernemingen van Vujnovac – geven aanleiding tot grote bezorgdheid.

Het was ook opmerkelijk dat de vergadering over bovengenoemde resoluties was bijeengeroepen als de derde opeenvolgende aandeelhoudersvergadering. Volgens de bestuurlijke documenten van Fortenova betekende dit dat een lagere drempel voor de aanneming van resoluties gold. Daarom kon Open Pass mogelijk alleen door zijn eigen stem de goedkeuring van de resoluties garanderen. Aangezien Fortenova nog niet had bevestigd dat het de stemmen van SBK ART op deze vergadering zou accepteren, had SBK ART geen andere keuze dan zich tot de Nederlandse rechter te wenden met het verzoek Fortenova te verplichten de stem van SBK ART tegen de desbetreffende voorstellen te erkennen.

In reactie op het verzoek van SBK ART stemde Fortenova ermee in om de certificaathoudersvergadering uit te stellen tot eind december 2022, zodat de partijen een behoorlijk KYC-proces kunnen doorlopen. Fortenova stuurde ook een KYC-vragenlijst naar SBK ART.

Alketbi verstrekte Fortenova alle relevante informatie die het aanvankelijk nodig had. Deze openbaarmakingen werden echter snel gevolgd door artikelen in de Kroatische pers, kennelijk gebaseerd op lekken van Fortenova en waarin Alketbi in een negatief daglicht werd gesteld. Er werd ten onrechte beweerd dat hij SBK ART in strijd met de EU-sancties had gekocht en er werd zelfs beweerd, zonder bewijs, dat SBK ART nog steeds door Sberbank werd gecontroleerd.

In december 2022 werd SBK ART opgenomen in het negende EU-sanctiepakket op grond van deze vermeende voortdurende zeggenschap van Sberbank over SBK ART. De Kroatische regering bevestigde in de media dat het voor deze opname had gelobbyd. Het is zorgwekkend dat normale handelstransacties in de EU worden onderworpen aan politiek gelobby en gekonkel.

Huidig geschil

Op 3 januari 2023 riep Fortenova opnieuw een aandeelhoudersvergadering bijeen. Deze werd aangewezen als derde opeenvolgende vergadering, in plaats van de vergadering die in december werd afgelast. Naast de twee bovengenoemde besluiten stond op de agenda van deze vergadering een voorstel tot wijziging van de vereisten voor besluitvorming in de vergadering van certificaathouders, zodat de vennootschap de stemmen van gesanctioneerde certificaathouders formeel buiten beschouwing zou kunnen laten en de besluitvormingsdrempel in het algemeen zou kunnen wijzigen.

Gezien de doorgaans lage opkomst bij certificaatvergaderingen van de circa 700 certificaathouders met een minderheidsbelang en de voorgestelde ontzegging van het stemrecht van de grootste aandeelhouder van de onderneming, kan Open Pass door de voorgestelde wijzigingen van de stemdrempels de besluitvorming in de vergadering volledig kunnen domineren. Ook kan Open Pass in de toekomst de besluitvorming van de onderneming domineren, ondanks het feit dat het bedrijf nauwelijks meer dan een kwart van de aandelen bezit en veel minder dan SBK ART.

Met het oog op het aanvechten van deze poging om de zeggenschap te grijpen, heeft SBK ART een verzoek tot onderzoek ingediend bij de Ondernemingskamer in Amsterdam en verzocht om voorlopige maatregelen ter ondersteuning van dit onderzoek. De zitting wordt gehouden op 12 januari 2023.

Over Saif Alketbi

Saif Jaffair Suhail Markhan Alketbi is een zakenman en investeerder uit de Verenigde Arabische Emiraten. Hij studeerde boekhouding aan de universiteit van de VAE en begon zijn carrière in dienst van het bureau van de koninklijke familie van Dubai. Hij klom in 2009 op tot directeur-generaal van het bureau van de kroonprins van Dubai, een functie die hij tot 2016 vervulde.

Alketbi is sinds 2017 vooral actief als privé-investeerder en ondernemer. Zijn vermogen omvat talrijke commerciële, agrarische en vastgoedprojecten in de VAE, alsmede investeringen in diverse bedrijven, zoals:

  • Xoom Delivery Services, een bedrijf voor voedselbezorging en servicepartner van Amazon in de VAE
  • Xoom Volt, de enige vertegenwoordiger van een toonaangevend merk van elektrische voertuigen in het Midden-Oosten
  • D-One Properties, een investerings- en vastgoedbedrijf
  • ILA Holding, marktleider op het gebied van kunstmatige intelligentie

Alketbi heeft ook een meerderheidsbelang in Novo Group, een van de grootste apotheekketens in de VAE. Een ander bedrijf van Alketbi bezit ook een franchise van SmashBurger in de VAE, Qatar en Egypte.

Verder heeft hij een aantal bestuursfuncties bekleed in zijn thuisland. Van 2013 tot 2016 was hij lid van de raad van bestuur van de Noor Bank (nu gefuseerd met de Dubai Islamic bank), een bank gevestigd in de VAE.

Van 2011 tot 2016 was Alketbi voorzitter van een UAE offshore speedboot raceteam, het Victory Team. Hij was ook vicevoorzitter en bestuurslid van het Dubai Autism Center, een non-profit voor autistische kinderen.

Deze bekendmaking is officieel geldend in de originele brontaal. Vertalingen zijn slechts als leeshulp bedoeld en moeten worden vergeleken met de tekst in de brontaal, die als enige rechtsgeldig is.

Contacts

Mediaverzoeken
Palatine Communications

Conal Walsh / Andreas Grueter / Will Matthews

fortenova@palatine-media.com

Check out our twitter: @NewsNovumpr